Giữa các ý kiến trái ngược nhau, có thể có một ý kiến hoàn toàn đúng và những ý kiến còn lại là sai nhưng cũng có thể mỗi ý kiến phản ánh một phần của sự thật, thậm chí tất cả các ý kiến trái ngược nhau đều sai. Nhận diện những từ quan trọng chỉ là bước khởi đầu giúp bạn xác định các phần cần đặc biệt lưu ý trong văn bản. Đó là: Điều gì tiềm ẩn trong con người? Điều gì không được ban tặng cho con người? và Con người sống bằng gì? Sách tham khảo chỉ hữu ích khi bạn biết được loại câu hỏi nào mà chúng có thể trả lời và loại nào chúng không thể.
Cuốn sách chủ yếu nhấn mạnh việc bồi dưỡng những phẩm chất đạo đức và trí tuệ cao đẹp cần thiết cho hạnh phúc bên cạnh việc thừa nhận những yếu tố tốt đẹp khác như của cải, sức khỏe, bạn bè, xã hội công bằng. Đó có thể là lỗi lập luận không thống nhất (kết luận rút ra không phù hợp với các lý lẽ đã trình bày). Có thể tìm ra lịch sử của mỗi từ thông qua các tiền tố, hâu tố hoặc các từ gốc ban đầu cấu tạo nên nó.
Nó được Nietzsche và một số nhà triết học người Pháp hiện đại khác dùng trong các tác phẩm như Thus Spake Zarathustran (Zarathustra đã nói thế). Trong khi các chương của một cuốn tiểu thuyết, các hồi của một vở kịch hoặc các khổ thơ thường sẽ trở nên vô nghĩa khi bị tách khỏi một tác phẩm nguyên vẹn. Thứ hai, bạn phải diễn đạt rõ ràng các nhận định của mình.
Nói ngắn gọn, đọc đồng chủ đề xét trên phương diện lớn là một bài tập dịch thuật. Trong chương này, chúng tôi xin gợi ý cho bạn những điều chỉnh cần phải có; trình bày một số điểm cụ thể về đọc truyện, kịch và thơ trữ tình; đồng thời đưa một số lưu ý về những vấn đề đặc biệt khi đọc các thiên sử thi và những vở bị kịch nổi tiếng của Hy Lạp. Khi ta đọc báo, tạp chí, hay bất cứ loại tài liệu nào mà ta hoàn toàn hiểu ngay được bằng kỹ năng và trình độ của mình, thì những điều đó có thẻ tăng thêm lượng thông tin cho chúng ta, nhưng không thể cải thiện khả năng am hiểu vì mức độ hiểu của ta trước và sau khi đọc vẫn bằng nhau.
Họ đã cố gắng tổ chức triết học giống như cách họ làm với toán học. Nhưng nhược điểm của xu hướng trên là nó bỏ quên những độc giả thông minh. Điều quan trọng là bạn có khả năng đọc với nhiều tốc độ khác nhau, và biết khi nào dùng tốc độ nào là phù hợp.
Cuốn Nguồn gốc các loài của Darwin được coi như một ví dụ điển hình về tính chỉnh thể của một tác phẩm lý thuyết trong lĩnh vực khoa học. Nó cố gắng chứng minh điều gì đó là đúng, là sự thật, chứ không phải mọi việc sẽ tốt hơn nếu đặt trong tình huống ngược lại. Một tác phẩm mỹ thuật được coi là đẹp không phải vì nó được tinh lọc hay hoàn thành, mà vì tự thân nó đã là một kết thúc.
Cách đọc này chỉ được thực hiện sau khi ta đã đọc nhiều cuốn khác. Tính cần thiết đó vẫn giữ nguyên giá trị và khi tóm tắt luận điểm của một tác giả được trình bày, bạn phải dùng chính ngôn từ đó chứ không phải của tác giả. Nếu lập luận đúng đắn thì kết luận sẽ dược suy ra từ giả thuyết.
Nhiều cuốn sách chẳng đáng để bạn đọc dù chỉ là lướt qua; một số cuốn nên đọc nhanh; và chỉ có một số rất ít đáng được đọc thật chậm để có thể hiểu hoàn toàn. Nói ngắn gọn, đọc đồng chủ đề xét trên phương diện lớn là một bài tập dịch thuật. Đến đây, bạn có thể quay trở lại phần mục lục của cuốn sách này nếu bạn chưa đọc nó.
Ngoài ra, những người theo quan điểm này còn cho rằng việc đọc đồng chủ đề bao gồm cả việc đọc các tác giả tách biệt nhau về không gian và thời gian, khác biệt rõ nét về phong cách và hướng tiếp cận sẽ bóp méo sự thật. Trong giai đoạn này, trẻ có nhiều mục đích học đọc khác nhau, và đọc nhiều nội dung khác nhau như khoa học, nghiên cứu xã hội, ngôn ngữ, nghệ thuật… Trẻ học được rằng việc đọc không chỉ là điều phải thực hiện ở trường, mà còn là việc người ta có thể tự làm để thoả mãn trí tò mò, hay để mở rộng tầm hiểu biết. Năm 1859, Darwin xuất bản một cuốn sách rất nổi tiếng.
Nhưng như chúng tôi đã nói, chỉ đặt câu hỏi không thôi chưa đủ. Nếu không, ví dụ chúng tôi đưa ra có lẽ sẽ không giúp ích nhiều cho các bạn. Tất cả đều mang tính suy luận hay lý thuyết.