Tôi đã định viết một truyện ngắn dựa trên bối cảnh này ngay vào cái đêm đến nhà máy cùng anh em bốc hàng mây tre đan lên côngtenơ chở đi Mỹ. Cũng có cớ để thôi viết. Và những khuôn mặt mới như rất thân quen, như gặp ở đâu đó rất lâu rồi.
Ông anh múc hai gáo nước đổ vào lò than. Ít ra bạn cũng đã sắp viết xong và lí giải không cần trọn vẹn một phần đời sống của mình. Chỉ có giữ được nhân cách và không giữ được nhân cách mà thôi.
Tôi nhớ lại một số kỷ niệm nơi vườn thú này. Rồi tự dưng tất thảy lại phá sản. Đây là lần thứ hai tôi khóc trước mẹ.
Chúng thường là những việc vô danh và ít ai để ý thống kê. Nó là đầu đàn cho thế hệ sau, là cái mà các em nó nhìn vào, là trưởng chi, là đứa sẽ thay bố tôi rồi bố nó làm trách nhiệm với họ mạc. Bình thản và mệt mỏi.
Một phần vì sự tàn ác của kẻ nắm quyền lực. Không thiếu những học viên của trường an ninh gần đó dù đã đến giờ cấm túc. Hoặc là nằm đó mặc nỗi tuyệt vọng đè lấp cơn đói khát cho đến khi nào chết.
Và trước lúc tôi đi ngủ, đi học thường không quên tung một cái thòng lọng yêu thương tròng theo: Thế là cứ nằm cho ý nghĩ tràn lên, dâng ngập người. Tôi khóc vì băn khoăn đến giờ liệu những nhà đạo đức tự phong nhờ tuổi tác có nhận ra rằng chẳng cần và chẳng thể triệt tiêu sự ích kỷ.
Trinh sát phán đoán: Người quen. Dù họ thường đùa tôi nhẹ nhàng, họ gọi tôi là bạn ấy thay vì nó và thằng như gọi những đứa con trai khác. Bạn chỉ biết mỗi đá bóng được khen hay và làm thơ như một thiên tài.
Chỉ có giữ được nhân cách và không giữ được nhân cách mà thôi. Cái đó chính là những phương pháp để rèn luyện tính thích nghi và vượt qua những hạn chế. Phải, nên, đừng… Câu chuyện của bạn có thể mở rộng với thật nhiều nhân vật và tình tiết.
Nhà văn vội áp trán vào miệng nàng. - Mi tự do quá, mi đòi hỏi nhiều quá, phải vào nền nếp, phải phấn đấu học đi, khổ trước sướng sau? Đều ngập trong nước mắt nhân gian.
Mặc dù đó chỉ là một phần nội dung của những gì tôi viết. Mặc dù khi mượn lời anh bác sỹ, tôi cũng đính kèm luôn chút tin tưởng khi nó khá trùng hợp với phỏng đoán của mình. Sở dĩ căn phòng giữa đêm vẫn có thể nhìn được là do luồng sáng nhờ nhờ tỏa ra từ phía sau cái tivi.