Dường như hầu hết mọi người đều cần phải trải nghiệm vô vàn khổ đau, thì họ mới buông bỏ được sự phản kháng để chấp nhận cái đang là – lúc ấy họ mới có lòng khoan dung. Đúng lúc bạn sẽ quay trở lại. Có một số tình huống trong đó sự vâng phục dường như trái tự nhiên và phi nhân.
Khi lắng nghe tiếng nói đó, bạn hãy lắng nghe nó một cách vô tư, tức là đừng phán xét nó. Bạn lưu trú toàn triệt trong hiện tiền. Không việc gì bạn làm được cũng như không thứ gì bạn đạt được trong tương lai có thể đưa bạn đến gần sự cứu rỗi hơn việc bạn làm trong khoảnh khắc hiện tại.
Sau khi đã nếm qua, thì từ ngữ “mật ong” hóa ra kém quan trọng hơn đối với bạn. Đức Phật xem bản chất này là điểm cốt tủy trong giáo lý của ngài. Thực ra, nó còn nâng cao khả năng ấy nữa.
Hãy để nó là cái “không” không phản ứng, cái “không” phẩm chất cao, cái “không” thoát khỏi tất cả mọi tiêu cực và vì thế không gây ra thêm đau khổ nào nữa. Cái quá khứ mà bạn nghĩ đến là một dấu vết ký ức, lưu trú trong tâm trí, là một cái Bây giờ trước kia. Giữ vững cái tri kiến ấy đừng để cho nó nhạt nhòa đi, và hãy là cái tri kiến này.
Nếu có ai đó nói điều gì thô lỗ với bạn hay cố tình gây tổn thương bạn, thì thay vì có phản ứng vô minh và có tâm trạng tiêu cực như công kích, phòng thủ, hay co rút lẩn tránh, hãy để cho nó xuyên thẳng qua bạn. Hoàn cảnh sống của bạn có thể đầy dẫy các vấn đề - hầu hết các hoàn cảnh sống đều như thế cả - nhưng hãy tìm hiểu xem bạn đang gặp phải vấn đề gì vào khoảnh khắc này. Ngay cả nỗ lực – thường không thành công – tìm kiếm một lời đáp, một giải pháp, hay tìm cách chữa lành mọi đau khổ cũng trở thành một phần của bi kịch đó.
Sự ưu thắng của tâm trí chẳng qua chỉ là một giai đoạn trong cuộc tiến hóa của ý thức. Sự cố chấp vai trò nạn nhân chính là niềm tin cho rằng quá khứ tác động mạnh hơn hiện tại, vốn đi ngược lại sự thật. Có lẽ tâm trí không bao giờ tìm ra được giải pháp, mà nó cũng không cho phép bạn làm như thế, bởi vì bản thân nó vốn là một trong các nguyên nhân nội sinh gây ra “vấn đề”.
ở bình diện tình cảm sâu sắc, giờ đây bạn nhận biết không chỉ tính bất diệt của riêng bạn, mà thông qua đó bạn cũng nhận biết được tính bất diệt của mọi tạo vật khác. Trong các trường hợp hiếm hoi, sự chuyển hoá ý thức này diễn ra một cách khốc liệt và căn cơ, một lần cho mãi mãi. Do vì không có bất kỳ vấn đề nào trong cái Bây giờ, nên ở đó cũng không có sợ hãi.
Gặp một người đang đói lòng và bạn đang có chút bánh, bạn sẵn lòng chia xẻ cho họ. Khi bạn hiện trú toàn triệt, dĩ nhiên bạn sẽ không cần phải quan tâm đến sự ngưng dứt dòng suy nghĩ, bởi vì lúc ấy tâm trí tự động ngưng cưỡng chế bạn. Hãy quan sát sự gắn bó với nỗi thống khổ của bạn.
Chúng có thể mang dáng vẻ hoàn hảo trong một thời gian như khi bạn “đang yêu” chẳng hạn, nhưng sự hoàn hảo biểu kiến này nhất định sẽ bị phá vỡ khi tình trạng cãi vã, xung đột, bất mãn, và bạo hạnh tình cảm hay thậm chí bạn hành thể xác xảy ra ngày càng gia tăng. Cảm nhận năng lượng cùa xúc cảm do ý nghĩ ấy gây ra. Hãy cảm nhận không chỉ nỗi thống khổ, mà còn nhận biết “con người đang quan sát”, chủ thể đang thầm lặng quan sát.
Nếu bạn đã từng rơi vào tình huống khẩn cấp đích thực, tâm trí ngừng tác động; bạn hoàn toàn rụ vào cái Bây giờ, và trở nên mạnh mẽ hơn rất nhiều. Loại tri kiến trọng yếu nhất này vẫn chưa phổ cập rộng rãi. Ngay bên trong một quan hệ say nghiệm “bình thường”, người ta cũng có thể cảm nhận được những khoảnh khắc có sự hiện diện của một thứ gì đó chân thực, một thứ gì đó không thể hủy hoại được.