Mũ trắng dựa vào số liệu thực tế để xem xét sự việc. Với một máy in màu, hình ảnh hiện ra sống động nhờ sự tổng hợp lần lượt các sắc màu. Một khái niệm có liên quan chặt chẽ với chiếc mũ đen tư duy là khái niệm «phù hợp».
Với lối tư duy «sách vở», mọi người miêu tả, phân tích và đưa ra những lời giải thích cho những việc mà theo họ chắc chắn sẽ xảy ra trong tương lai. Mức độ ảnh hưởng đứng hàng thứ hai chính là những cảm xúc được xuất phát sự nhận thức ban đầu. Thay vì quan tâm đến tất cả tình cảm, sự lôgíc, thông tin, hy vọng và sự sáng tạo cùng một lúc, người nghĩ có thể xem xét chung một cách tách biệt.
Những chiếc máy tính là những công cụ làm việc không hề có cảm xúc (ở đây tôi không đề cập đến việc chúng ta có thể tạo ra những chiếc máy tính thông minh thể hiện được cảm xúc). Khía cạnh “kỳ vọng” cũng rất quan trọng đối với chiếc mũ xanh tư duy. Đây chính là lối tư duy thường thấy trong lĩnh vực chính trị.
Nếu chúng ta sử dụng sự chỉ trích tiêu cực để làm điều này, chúng ta lại làm mọi việc thêm rối tung lên. Với chiếc mũ đen tư duy, chúng ta đưa ra những suy nghĩ phê phán. Thưa quan toà, tôi không nhìn thấy tận mắt.
Đó cũng chính là lý do tại sao kiểu tư duy đồng thuận lại được áp đụng rộng rãi đến vậy. Nó đặt ra những luật ứng xử mà mọi người bắt buộc phải tuân theo. … Tôi yêu cầu anh những mẫu thiết kế thay thế để chế tạo cán ô và anh lại đưa cho tôi một mẫu thiết kế áo đi mưa!
Như vậy tính trung bình một người tiết kiệm được hơn 100 lít nước/ ngày và cả thị trấn tiết kiệm được hàng triệu lit nước / ngày. Đó có thể một sự tóm tắt, một câu kết luận, một quyết định, một giải pháp… Chiếc mũ xanh da trời cũng có thể chỉ ra cho chúng ta thấy rằng chúng ta đã đạt được quá ít sự tiến bộ. Người tư duy mũ xanh giống như người điều khiển một dàn nhạc.
Các thành viên không được phép thay đổi tình huống đó. Đó không phải là cách mà tư duy mũ xanh lá cây xem xét một ý tưởng. Khi một người tiến lại bức thành của tòa lâu đài và giơ cờ trắng, người khác có thể phá vỡ luật chơi bằng cách bắn người này.
Nhưng ngoài ra còn có rất nhiều các khả năng khác. Câu hỏi “câu” là câu hỏi có tính cách thăm dò (giống như việc đặt mồi vào lưỡi câu nhưng không biết rõ rằng sẽ kéo lên được con gì). Sự sẵn sàng tìm kiếm sự thay thế (của nhận thức, của sự giải thích, của hành động) là một phần quan trọng của lối tư duy mũ xanh.
Đây chính là lối tư duy thường thấy trong lĩnh vực chính trị. Tuy nhiên, có nhiều khi chúng ta cần vận dụng sự sáng tạo một cách chủ đích và có cân nhắc cẩn trọng. Chiếc mũ xanh da trời cũng có vai trò tương tự đối với tư duy của con người.
Việc thay đổi tư duy làm cho cảm xúc thay đổi không phải là một trật tự thay đổi logic mà là một phần của nhận thức. Tuy nhiên, bằng việc sử dụng chiếc mũ đen, mọi người có cơ hội chỉ ra những thiếu sót trong quá trình tư duy. Liệu những điều xảy ra có giống những gì đã xảy ra trong quá khứ?