Bạn có thể yêu cầu một ai đó sử dụng một chiếc mũ cụ thể và sau đó hãy thử tư duy theo cách đó. Nhưng bất cứ một quyết định sáng suốt nào cũng thể hiện xúc cảm vào thời điểm đưa ra quyết định cuối cùng. Mặc dầu bức tranh đó chẳng chứa đựng sự cảm nhận hoặc khái niệm gì mới cả.
Lối tư duy chiếc mũ vàng cũng có thể là một cách tư duy để tìm kiếm các cơ hội và khả năng đầu cơ. Nhưng sau đó, sự tiến triển dường như chấm dứt. Ở chương sau, các bạn sẽ biết thêm rằng lối tư duy chiếc mũ xanh cũgn giữ một vai trò quan trọng trong việc thiết lập ý tưởng mới.
Một chiếc mũ xanh cấu trúc có thể đưa ra kế hoạch về những điều gì xảy ra tại mỗi thời điểm - còn hơn cả chức năng của một chương trình máy tính. Những ý tưởng được đưa ra theo lối tư duy chiếc mũ vàng có nền tảng là những suy nghĩ logic. Bởi vì, mục đích của chiếc mũ trắng đó là: cung cấp một phương tiện chỉ để hỏi thông tin.
Với phương pháp tư duy 6 chiếc mũ, những người tham gia làm quen với lối tư duy để ý và tích luỹ những điểm chính cần phê phán về vấn đề đang xem xét và chỉ nêu ra khi mọi người được yêu cầu sử dụng chiếc mũ đen. Hành động của chúng ta do đó chỉ là khả năng có thể xảy ra mà thôi. Một chủ thầu đầu cơ xây dựng một ngôi nhà mặc dầu anh ta chưa hẳn đã có khách hàng.
Khi sử dụng chiếc mũ xanh, mọi người được chờ đợi để thể hiện những nỗ lực sáng tạo, hoặc là giữ yên lặng. Cách mở rộng được miêu tả như sau: bạn chọn chiếc mũ đầu tiên, và mọi người cùng bàn bạc. Trong một lần tôi lưu lại ở Wellington, Niu Dilân, ông hiệu trưởng trường Wellessley, một trong những trường hàng đầu ở Niu Dilân cho tôi hay rằng ông đã dạy phương thức tư duy 6C cho những trẻ lên năm.
Khi bạn sử dụng lối tư duy chiếc mũ trắng, bạn hãy coi mình như chiếc máy tính. Hãng Khôngdak đã quyết định tham gia vào thị trường máy quay tức thời. Nhiệm vụ của người tư duy mũ xanh là đưa một cuộc thảo luận vào khuôn khổ qui ước sẵn khi cuộc thảo luận đó trở nên lộn xộn.
Nhưng tôi sẽ làm như vậy”. Lạc quan thái quá thường dẫn đến thất bại, mặc dầu không hẳn lúc nào cũng vậy. Và khi mọi người chuyển sang sử dụng chiếc mũ khác, những người tư duy cũng được phép thay đổi lối tư duy thận trọng.
Khi giải quyết vấn đề, chúng ta cũng cần những hướng chuẩn để tư duy. Hoặc chúng ta muốn yêu cầu người khác trong cuộc thảo luận chỉ mang một chiếc mũ cụ thể. Chiếc mũ xanh da trời cũng ép buộc mọi người phải sử dụng những chiếc mũ tư duy theo nguyên tắc.
Nó cho phép bộ não chúng ta tối đa hoá sự nhạy cảm theo từng hướng, trong từng thời điểm. Chiếc mũ đỏ khiến cho cảm xúc hiện hữu và trở thành một phần của bản đồ tư duy và là một phần quan trọng trong việc chọn đường trên bản đồ. Chúng ta thường cố gắng biện minh cho nhũng tình cảm, cảm xúc của mình bởi vì những tình cảm này không phải một phần của lối tư duy lôgic.
… Lúc này chúng ta đang tư duy theo lối tư duy chiếc mũ xanh. Tuy nhiên, trực giác của tôi mách bảo rằng đó là cách duy nhất để chúng ta chiếm lĩnh lại thị trường. Khi chúng ta nhìn thấy con thiên nga đen đầu tiên, kết luận "tất cả thiên nga đều màu trắng" đã trở thành một kết luận sai, trừ khi bạn chọn một cách khác để gọi con thiên nga đen đó.